Đẩy mạnh thị trường nội địa
Ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 năm 2021 khiến sức mua bị chậm lại do thị trường đóng cửa theo Chỉ thị 16 của Chính phủ, thu nhập của người lao động giảm. Tổ chức sản xuất của các doanh nghiệp không thể bình thường như trước đây. Ông Thân Đức Việt, Tổng giám đốc Tổng công ty May 10 cho biết trong 2 tháng đầu năm 2021, lượng đơn hàng truyền thống như veston, sơ mi, vốn là thế mạnh của May 10 có sự thiếu hụt. Mặc dù về nguồn hàng đã đủ hết quý I/2021 tuy nhiên về doanh thu theo dự kiến chỉ đạt xấp xỉ 81% so với kế hoạch và bằng 90% so với cùng kỳ năm 2020.
Nghị quyết 128/NĐ-CP ra đời đã vén bức màn sáng sủa hơn cho ngành dệt may Việt Nam trong quý 4 vừa rồi. Khi thị trường mở cửa, hàng loạt các cửa hàng, trung tâm thương mại hoạt động trở lại, tạo ra sân chơi cho người tiêu dùng. Năm 2021, tỷ trọng mua bán hàng online tăng 46% so với cùng kỳ. Cộng đồng doanh nghiệp đã biết phương pháp thay đổi, xây dựng nhận diện, chiến lược cho nhãn hàng của mình phù hợp với xu thế đòi hỏi của người tiêu dùng trong nước. Đơn cử như Tổng công ty May 10, trước tác động của dịch Covid-19, nhiều thị trường xuất khẩu bị “đóng băng”, May 10 đã có những kế hoạch tập trung phát triển thị trường nội địa và đã khẳng định được vị thế thương hiệu ở trong nước. Theo kế hoạch, trong thời gian tới, tổng công ty tiếp tục đặt mục tiêu đẩy mạnh phát triển thị trường nội địa với những sản phẩm phù hợp vừa đảm bảo chất lượng, vừa có giá cả phù hợp với người tiêu dùng. Các dòng sản phẩm của doanh nghiệp này chinh phục được khách hàng ngoài giá cả phù hợp còn bởi yếu tố kiểu dáng được tính toán phù hợp kích cỡ và phong cách của người Việt Nam nhưng vẫn bắt nhịp với xu hướng thời trang quốc tế.
Một doanh nghiệp khác là Tổng Công ty cổ phần May Việt Tiến, những năm qua, đã khẳng định được tên tuổi và vị thế tại thị trường nội địa cũng như người tiêu dùng trong nước. Hiện nay, Việt Tiến là một trong những doanh nghiệp có hệ thống cửa hàng lớn nhất trong ngành với 1.300 cửa hàng giới thiệu và bán sản phẩm trên khắp các tỉnh, thành phố trên cả nước với các thương hiệu Viettien, Viettien Smartcasual San Sciaro, Manhattan, T-up, Vietlong, Camellia. Ông Bùi văn Tiến – Tổng giám đốc Việt tiến chia sẻ, mục tiêu đặt ra đến năm 2030 là tỷ trọng xuất khẩu mang thương hiệu Việt Tiến sẽ chiếm từ 10%-15% tổng giá trị xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam, với kim ngạch 1,2-1,4 tỷ USD toàn hệ thống Việt Tiến; đồng thời, xây dựng giải pháp bán trên mạng chiếm từ 25-35%.
Theo ông Vũ Đức Giang – Chủ tịch Hiệp hội Dệt May Việt Nam (VITAS), hiện nay, thị trường nội địa còn rất nhiều dư địa để phát triển, người tiêu dùng trong nước đã sử dụng các sản phẩm của ngành dệt may Việt Nam nhiều hơn, tin tưởng hơn. Một số doanh nghiệp Việt đã mạnh dạn đưa thương hiệu của mình ra thị trường khu vực khối ASEAN. Tổng xuất khẩu vải năm nay trên 2 tỷ USD, sợi trên 6 tỷ USD, toàn bộ đều là thương hiệu Việt Nam. “Tới đây, Hiệp hội Dệt May Việt Nam đã chủ trì phiên họp đầu tiên mời gọi các nhà thiết kế thành lập Hiệp hội thời trang của Việt Nam. Chính Hiệp hội này sẽ là động lực để phát triển thị trường nội địa, khẳng định vị thế của các thương hiệu thời trang nội địa, tạo niềm tin cho người tiêu dùng và chắc chắn sẽ gặt hái được kết quả tốt trong những năm tới.” ông Giang cho biết.
Thay đổi để chiếm lĩnh
Sau 12 năm triển khai, Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” đã góp phần nâng cao nhận thức và có những chuyển biến tích cực về tiêu dùng, mua sắm trong Nhân dân. Đặc biệt, Đảng ủy khối các doanh nghiệp trung ương đã có những phát động rõ ràng cụ thể với chủ trương “Các doanh nghiệp, ngân hàng trong Khối ưu tiên sử dụng dịch vụ, sản phẩm của nhau”. Nhờ đó, đơn cử đối với ngành dệt may, sau khi có phát động của Đảng ủy khối, ngành hàng không Vietnam Airlines đã sử dụng sản phẩm đồng phục của May 10, May Tiền Tiến, May Đức Giang; hay đồng phục của ngành điện, ngành cao su, than khoáng sản cũng sử dụng của một loạt các doanh nghiệp dệt may Việt Nam.
Đến nay Việt Nam đã có 52% các sản phẩm do các doanh nghiệp trong ngành tự thiết kế và sản xuất tại Việt Nam.
“Để Cuộc vận động thành công, chúng ta cần có giải pháp mang tính đồng bộ hơn, đồng thời cơ quan quản lý thị trường, Phòng thương mại cần đưa ra những đánh giá, tổng kết sau 12 năm triển khai để rút ra bài học kinh nghiệm, đi vào thực tế từng lĩnh vực ngành hàng là thế mạnh. Hơn hết, cơ quan truyền thông phải tham gia sâu hơn nữa vào chương trình này thì mới có thể mang lại kết quả cho cộng đồng doanh nghiệp, cho người tiêu dùng.” Ông Giang – Chủ tịch VITAS nhấn mạnh.
Hàng loạt các Hiệp định thương mại tự do không những mở cánh cửa cho hàng hóa Việt Nam ra nước ngoài mà còn tạo điều kiện cho các loại hàng hóa, sản phẩm của nước ngoài tràn vào Việt Nam. Phân khúc đa dạng, có thương hiệu, điều này sẽ tác động trực tiếp đến sản phẩm của các Doanh nghiệp Việt Nam. Theo Chủ tịch VITAS, đây là thách thức nhưng cũng là cơ hội để các doanh nghiệp học hỏi tầm nhìn, phương pháp kinh doanh, thiết kế design… Thứ nhất, doanh nghiệp buộc phải thay đổi phương pháp thiết kế, đầu tư thiết bị, công nghệ, con người, hướng đến sản xuất các đơn hàng riêng lẻ cho nhu cầu ăn mặc của những người tiêu dùng khác nhau. Ví dụ như Tập đoàn TAL trong năm 2021 vừa rồi đã sản xuất đến 5 triệu đơn hàng riêng lẻ, mỗi đơn hàng chỉ 4-5 chiếc áo sơ mi. Thứ hai, Chính Phủ cần xây dựng các khu công nghiệp có xử lý nước thải, kêu gọi đầu tư nhà máy về sợi - dệt - nhuộm để hoàn thiện chuỗi quy trình sản xuất nguyên liệu vải, phục vụ ngành dệt may. Đây sẽ là cơ sở để nội địa hóa nguồn nguyên liệu vải, nền tảng để ngành dệt may chuyển đổi sản xuất từ gia công sang thiết kế và sản xuất, tiêu thụ cả nội địa và hướng tới xuất khẩu mạnh hơn các sản phẩm may mặc mang thương hiệu Việt ngay sau khi dịch bệnh bị đẩy lùi.
Mục tiêu ngành dệt may Việt Nam năm 2022 tại thị trường nội địa
Ông Giang cho biết, doanh nghiệp dệt may Việt Nam đã và đang khẳng định được vị thế trên thị trường nội địa với phân khúc sản phẩm ở mức trung bình, trung bình cao. Mục tiêu đặt ra đến hết năm 2022 là thị trường nội địa sẽ chiếm khoảng 3,5-4 tỷ USD.
Để thực hiện được mục tiêu đó, Hiệp hội sẽ tiếp tục đồng hành cùng cộng đồng doanh nghiệp về vấn đề hàng nhái hàng giả bằng cách liên kết với các cơ quan quản lý thị trường và vận động người tiêu dùng thông qua các kênh truyền thông. Đồng thời, chủ động kêu gọi đầu tư từ các doanh nghiệp dệt trong nước và các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào phần cung mà Việt Nam đang thiếu hụt. Mặt khác, Hiệp hội đang kiến nghị với Chính phủ, với thành Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, với các Trung tâm phát triển thiết kế, sàn diễn để nhà thiết kế có nơi thể hiện tài năng, đưa ra những mẫu mốt phù hợp với xu thế của thị trường nội địa, bắt kịp xu thế thị trường xuất khẩu, thời trang toàn cầu. Có như vậy chúng ta mới thành công được trong mục tiêu phát triển bền vững.